Nguyễn Tộc Văn Giang

     Quê hương chúng tôi vốn gắn liền với những truyền thống văn hóa và phong tục tập quán đẹp đẽ. Đặc biệt mỗi độ tháng 3 âm lịch mát mẻ mỗi khi hoa gạo nở, những người con xa quê của Văn Giang nói chung và con cháu của dòng họ Nguyễn tộc Văn Giang nói riêng lại đoàn viên với gia đình, tất cả mọi người lại hướng về lễ hội truyền thống văn hóa. Mỗi vùng đất đều có một phong tục tập quán riêng. Hội làng giữa đôi dân Văn Giang - Nam Dương là nét đẹp văn hóa truyền thống được tổ chức 3 năm một lần trên dòng sông Đáy đây là sản phẩm của đời sống tinh thần mà giá trị đạo đức thuần phong mỹ tục là vô tận. Lễ hội 2 làng kết tụ những tinh hoa cao đẹp của các bậc tiền nhân để lại mà các thế hệ ngày nay được hưởng.

Bao giờ cho đến hội làng

Sông xưa như hát mời sang bên này

Mênh mang sông nước men say

Hai quê đẹp hẹn lên dày yêu thương

Văn Giang cùng với Nam Dương

Dày tình nặng nghĩa vấn vương nguyền

Đầy ắp tiếng nói con thuyền

Làng vui mở hội một miền cờ hoa

Rộn ràng khúc nhạc lời ca

Hội làng thêm đẹp tình người Văn Giang.

     Nhắc đến tích ‘hẹn ước’ giữa hai làng Nam Dương và Văn Giang cho đến nay vẫn có nhiều dị bản lưu truyền song câu chuyện cùng nhau vượt qua hoạn nạn, chống lại nạn cướp bóc hoành hành vẫn được các cao niên trong vùng nhắc đến nhiều hơn cả.

     Nghe kể, xưa Nam Dương và Văn Giang đều là những làng cùng quần tụ ven sông Đáy. Cuộc sống đương thuở yên bình, thuận hòa thì một ngày nạn cướp bóc tràn về. Chúng tàn phá nhà cửa, cướp của cải, lợn, gà, trâu bò của dân.

     Giặc cướp hoành hành, những người đứng đầu của làng Nam Dương đã ra đình đánh trống kêu cứu. Bên kia sông, người làng Văn Giang nghe tiếng trống đã dùng thuyền bè vượt sông sang cứu trợ. Ngược lại, mỗi lần có tín hiệu từ làng Văn Giang thì Nam Dương lại huy động trai tráng đưa thuyền sang giúp đỡ. Cứ thế, hễ có giặc cướp xâm lấn, chỉ cần đánh trống thì cả vùng sẽ cùng nhau chống giặc.

     Dưới sự hợp lực, đoàn kết chống giặc của hai làng, nạn cướp bóc nhanh chóng được dẹp yên. Cảm cái nghĩa và ân tình của nhau, hai làng kết nghĩa anh em, họ nâng niu, vun đắp cho mối thâm tình tương thân, tương ái.

     Đáng trân quý ở chỗ, cho đến nay lời hẹn năm nào vẫn được các thế hệ của cả hai làng Nam Dương và Văn Giang lưu giữ. Cách quãng 3 năm, lễ hội giữa hai làng lại được tổ chức. Mỗi mùa hội lại một làng đăng cai tổ chức chính.

     Phần chính hội thường diễn ra vào ngày 12 tháng 3 âm lịch theo hình thức luân phiên giữa hai làng. Song trước đó nhiều hôm, người dân hai làng đã cùng nhau tập dượt các nghi lễ, chuẩn bị trầu cau, rượu gạo, dựng rạp, quét dọn cửa nhà…

     Được biết, tại lễ hội này, ở khu sân đình các trò chơi dân gian giao lưu giữa hai làng như: Đập niêu, đấu vật, tổ chức thi bơi trên sông… vẫn còn được lưu giữ.

     Với sự chuẩn bị chu đáo, lễ hội năm 2023 của hai làng Nam Dương và Văn Giang đã diễn ra trang trọng, ý nghĩa, thể hiện những nét đẹp trong văn hóa của người Việt, giúp mỗi người dân hướng về cái thiện, hướng về cội nguồn dân tộc, gắn chặt tình đoàn kết, góp phần tô đậm những nét đẹp trong văn hóa phong tục của quê hương giàu truyền thống dân tộc.

    Đặc biệt là lễ hội Đúng là một ngày hội: Các cụ, các bà thì khăn đóng, áo dài, các anh các chị thì mặc những bộ quần áo có nẹp đỏ cổ kính thời xưa theo đoàn rước kiệu về đình làng.

     Dưới đây là một số hình ảnh ghi nhận hoạt động của dòng họ Nguyễn tộc Văn Giang tại Lễ hội truyền thống hai làng Nam Dương và Văn Giang năm 2023: